آلدهید کتون
آلدهیدها و کتون ها دو خانواده مهم از ترکیبات آلی هستند، این دو خانواده دارای گروه عاملی کربونیل(پیوند دوگانه کربن و اکسیژن) هستند
آلدهید یا آلدئید
آلدهید Aldehyde یک گروه از ترکیبات آلی است که گروه کربوکسیلی (CHO) دارند.
خصوصیات آلدهید یا آلدئید
- بوی تند و ناخوشایند پیدا کردن درختان و چوب
- قابلیت اکسایش تا کربوکسیلیک اسید
- ریزایندگی آبها توسط آلدهیدها
- به دلیل واکنشپذیری بالا به آمونیاک و هیدروکسیلآمونیومها حساسیت بسیاری دارند.
کاربردهای آلدهید :
- در صنایع عطرسازی به عنوان عامل اصلی در تهیه عطرها
- در صنایع رنگسازی به عنوان رنگدهنده و اصلاحکننده رنگها
- در صنایع خوراکی به عنوان افزودنی و اصلاحدهنده مزه و بوی محصولات
کتون:
کتونها ketone نیز گروهی از ترکیبات آلی هستند که گروه کتونی (C=O) را درون ساختار شیمیاییشان دارند.
این گروه باعث ایجاد ویژگیهای منحصربهفردی مانند بوی خاص، رنگدهی و همچنین سازنده برای بسیاری از مواد اولیه در صنایع مختلف میشود.
خصوصیات کتون :
- شهادتپذیری و کیفیت ماندگاری بوی هیدروکربنها
- این دسته از ترکیبات دارای ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی منحصربهفردی میباشد.
- بازدارندگی در برابر اکسایش و اتصال به عنصرهای منفی
- ناپایداری در مقابل اکسیدانها ادامه مطلب...
درباره کتون و ویژگیهای آن
در شیمی، کتون نوعی ترکیب آلی است که حاوی یک گروه کربونیل (پیوند دوگانه کربن-اکسیژن) است که به دو اتم کربن دیگر پیوند دارد. فرمول کلی یک کتون R-C(=O)-R" است که در آن R و R" نشان دهنده گروه های آلکیل یا آریل هستند. گروه کربونیل در کتون در وسط زنجیره کربن قرار دارد.
کتون ها به همراه آلدئیدها و اسیدهای کربوکسیلیک به عنوان ترکیبات کربونیل طبقه بندی می شوند. آنها با حضور گروه کربونیل مشخص می شوند که خواص شیمیایی و فیزیکی خاصی را ایجاد می کند.
ویژگیهای کتون ها
در اینجا برخی از ویژگی ها و خواص کلیدی کتون ها آورده شده است:
-
نامگذاری:
کتون ها با جایگزینی -e انتهای آلکان اصلی با پسوند -one نامگذاری می شوند. موقعیت گروه کربونیل با یک پیشوند عددی قبل از نام آلکان والد نشان داده می شود.
-
نقاط جوش:
کتون ها عموماً به دلیل وجود گروه کربونیل قطبی، نقاط جوش بالاتری نسبت به آلکان هایی با اندازه مشابه دارند که امکان نیروهای بین مولکولی قوی تری مانند برهمکنش های دوقطبی-دوقطبی را فراهم می کند.
-
حلالیت:
کتون ها به طور کلی در حلال های آلی مانند الکل ها، اترها و کلروفرم محلول هستند. با این حال، حلالیت آنها در آب با افزایش طول زنجیره کربن کاهش می یابد.
-
واکنش پذیری:
کتون ها به دلیل وجود گروه کربونیل تحت واکنش های شیمیایی مختلفی قرار می گیرند. آنها را می توان با استفاده از عوامل احیا کننده مانند بوروهیدرید سدیم یا لیتیوم آلومینیوم هیدرید به الکل های ثانویه تبدیل کرد.
کتون ها همچنین می توانند تحت واکنش های افزودن هسته دوست قرار گیرند و مشتقاتی مانند کتال ها، همیکتال ها و ایمین ها را تشکیل دهند. ادامه مطلب...
خصوصیات کلروفرم و کاربردهای آن
کلروفرم به انگلیسی Chloroform مایع بیرنگ با بویی بسیار تند و زننده است و فرمول شیمیایی CHCl3 می باشد.
بخار کلروفرم بسیار سمی و خطرناک است و تنفس طولانی آن میتواند کشنده باشد.
کلروفرم، یک حلال غیر قطبی است و کاربرد فراوانی در سنتز ترکیبات آلی دارد.
خصوصیات کلروفرم
فرمول مولکولی : C1H1Cl3
جرم مولی : 119?38 g mol−1
شکل ظاهری: مایع بیرنگ
چگالی: 1.483 g/cm3
دمای ذوب: −63?5 درجه سلسیوس (−82?3 درجه فارنهایت؛ 209?7 کلوین)
دمای جوش: 61?2 درجه سلسیوس (142?2 درجه فارنهایت؛ 334?3 کلوین)
انحلالپذیری در آب : 0.8 g/100 mL (20 °C)
ضریب شکست : (nD) 1.4459
شکل مولکولی: Tetrahedral
کدهای ایمنی: R22, R38, R40, R48/20/22
شمارههای نگهداری : S2, S36/37
خطرات اصلی: Harmful (Xn), Irritant (Xi), Carc. Cat. 2B
ادامه مطلب...
باکتری های اسید لاکتیک و مصارفشان در غذا
استفاده باکتری های لاکتیکی در تولید فرآورده های غذایی تخمیری به حدود 4000 سال پیش بر می گردد . بطوریکه عملاً آنها در تولید فرآورده هایی چون ماست ، پنیر ، کفیر ، کوسیس و ... بکار می رفته اند .
باکتری های لاکتیکی به دسته بزرگی از باکتری های مفید اتلاق می گردند که ویژگی های مشابهی داشته و همگی محصول نهایی تخمیری شان اسید لاکتیک است . آنها بوفور در طبیعت وجود داشته و حتی در دستگاه گوارش ما نیز یافت می گردند .
اگر چه شهرت عمده آنها در تولید فرآورده های شیری است ولی از آنها در تولید ترشی سبزیجات ، در پخت و نانوایی ، شراب سازی ، ماهی ها ، گوشت ها و سوسیس های پرورده استفاده می گردد .
مردم هزاران سال پیش بدون اطلاع از مکانیسم عملکرد این باکتری ها ، صرفاً از این باکتری ها برای تولید فرآورده های غذایی تخمیری برای افزایش عمر ماندگاری یا بهبود عطر و طعم و بافت غذا نسبت به حالت اولیه اش استفاده می کردند .
امروزه نیز فرآورده های شیری تخمیری مختلفی مثل نوشیدنی های تخمیری شیری همچون کفیر یا فرآورده های نیمه جامد و سفتی مثل ماست و پنیر از فعالیت این دسته از میکروب های مفید و نامی تولید می گردد .
به این شکل که این باکتری ها از لاکتوز شیر استفاده نموده با تولید اسید لاکتیک مقدمات لخته شدن پروتئین شیر را مهیا می نمایند که البته متغیرهای دیگری همچون دما ، ترکیب خورشید و نوع باکتری مورد استفاده در تولید فرآورده های متفاوت دخیل می باشند . اسید لاکتیک به فرآورده مزه ترشی ملایمی می هد .
این باکتری ها توانایی تولید ترکیبات آروماتیکی همچون استالوئید و دی استیل ( بترتیب عامل اصلی فلیور ماست و پنیر می باشند ) را دارند . البته در برخی فرآورده ها می توان از مخمرها نیز در کنار این باکتری ها استفاده نمود مخمرها با تولید Co2 و الکل در ایجاد مزه ؟ مثلاً در کفیر و کومیس دخیل اند .
در تولید ماست دو سویه باکتریایی از این خانواده با همزیستی مناسبی که با هم دارند رشد یکدیگر را تقویت نموده و باعث ارتقاء کیفی ژل شیری می شوند که از نظر ذائقه ای مطلوبیت بالایی داشته و ماست نامیده می شود .
پروبیوتیکها که باکتری های سلامت بخش نیز خوانده می شوند هم جزء باکتری های خانواده لاکتیک می باشند . بنابراین از آنها می توان در تولید فرآورده های لبنی پروبوتیکی فراویژه که در کنار خواص تغذیه ای خود خواص درمانی نیز برای مصرف کننده دارند ، استفاده نمود . امروزه تولید این دسته از فرآورده های شیری پروبیوتیکی در دنیا رونق زیاد چشمگیری یافته است .
تحقیقات نشان می دهد که اسید لاکتیک تولید شده و موجود در فرآورده های تخمیری شیری همچون ماست و دوغ با اثر گذاری به سیستم پاراسمپاتیک دستگاه عصبی و فعال نمودن آن منجر به ایجاد آرامشی در عضلات بدن می گردد که متعاقباً خواب آرامی را باعث می گردد .
خواص عمومی و فیزیکی اسید فرمیک
اسید فرمیک (جوهر مورچه) یا متانوئیک اسید، سادهترین عضو گروه کربوکسیلیک اسیدها است. فرمول شیمیایی آن HCOOH بوده و در طبیعت در نیش حشراتی مانند مورچه و زنبور یافت میشود.
همچنین ترکیب عمده، ماده گزشزا در برگ گزنهاست. ریشه لغوی فرمیک اسید از نام لاتینی مورچه (Formica) گرفته شدهاست. زیرا این ترکیب اولین بار از تقطیر تخریبی مورچه بدست آمد.
تاریخچه اسید فرمیک
در سده 15 شیمیدانها و دانشمندان علوم طبیعی میدانستند که از تجمع مورچهها بخارهای اسیدی متصاعد میشود. اولین بار جان ری طبیعت شناس انگلیسی در سال 1671 این اسید را از تقطیر تودهای از مورچههای مرده، جدا کرد. اما سنتز شیمیایی آن اولین بار توسط شیمیدان فرانسوی ژوزف گیلوساک از اسید هیدروسیانیک انجام گرفت.
در سال 1855 شیمیدان فرانسوی دیگری به نام Marcellin berthelot اسید فرمیک را با استفاده از مونواکسید کربن سنتز کرد، شبیه روشی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد. ادامه مطلب...