مواد شیمیایی صنعتی و مواد اولیه شیمیایی ، اصولا در مقادیر زیاد تولید می شوند وبرای کالاهای صنعتی و همچنین برای مصرف کننده های عمومی استفاده می شوند.
از نمونه های مواد شیمیایی صنعتی می توان به پالایشگاهها و واحدهای پترو شیمی که مواد خام نفتی را به موادی چون سوخت، حلال، رزین و غیره همچنین استفاده در صنعت کشاورزی، محیط زیست، صنایع غذایی، بهداشت، دکوراسیون و صنعت حمل و نقل نیز اشاره کرد.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی از لحاظ خلوص با مواد شیمیایی صنعتی که برای ساخت مواد غذایی و خوراکی به کار میرود یکسان است ولی از لحاظ درصد خلوص متفاوت هستند.
در جواب اینکه مواد شیمیایی صنعتی چیست ؟ میتوان گفت : مواد شیمیایی صنعتی موادی هستند که ترکیب ثابت و ویژگی های مشخصی دارند.
به طور کلی مواد شیمیایی را نمی توانیم با روش های جداسازی فیزیکی به راحتی از هم جدا نماییم.
مواد شیمیایی صنعتی به بخشی از صنایع گفته میشود که مواد شیمیایی مورد نیاز دیگر صنایع را، از طریق تبدیل مواد خام به مواد مورد نیاز، تأمین میکند.
پالایشگاهها و واحدهای پترو شیمی که مواد خام نفتی را به موادی چون سوخت، حلال، رزین و … تبدیل میکنن ، نمونه هایی از صنایع شیمیایی به شمار میروند؛ و جزو این دسته میباشند.
مواد شیمیایی اولیه و مواد شیمیایی صنعتی که در مقادیر زیادی تولید می شوند اصولا برای کالاهای صنعتی و همچنین برای مصرف کننده ها ی عمومی استفاده می شوند.
این مواد شامل مواد اولیه شیمیایی است که از روغن، مواد معدنی اساسی و واسطه ها برای فرآیندهای شیمیایی حاصل می شود.
شناخت فرآیندهای تولید و ترکیب شیمیایی این مواد شیمیایی اساسی به منظور دستیابی به اهدافی مانند کاهش هزینه و رعایت قوانین محیطی و امنیتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مواد شیمیایی تولید شده برا ی عملیات صنعتی و تحقیقات به عنوان مواد شیمیایی صنعتی شناخته می شوند. برخی برای ایجاد انرژی مورد استفاده قرار می گیرند، برخی دیگر بر ای ساخت کالاهای مصر فی استفاده می شوند، در حالی که برخی دیگر به عنوان واسطه برای تولید سایر مواد شیمیایی صنعتی و محصولات مورد استفاده قرار میگیرند.
صنایع شیمیایی از طیف گسترده ای از مواد اولیه مانند هوا، مواد معدنی و نفت استفاده می کنند.مواد شیمیایی صنعتی تولید شده نمونه یا برای استفاده در عملیات صنعتی یا تحقیق توسط صنعت ، دولت یا دانشگاه ها تولید می شوند.
چرا مواد شیمیایی صنعتی از اهمیت زیادی برخوردارند ؟
صنایع شیمیایی عوامل اصلی برای تبدیل مواد اول یه به کالاهای مورد نظر هستند که در زندگی روزمره ما از آن ها استفاده می کنیم. درک ما از اهمیت صنایع شیمیایی که همه جنبه های زندگی ما از جمله صنعت کشاورزی، محیط زیست، صنایع غذایی، بهداشت، دکوراسیو ن و صنعت حمل و نقل بسیار اهمیت دارد.
مواد شیمیایی نقش عمده ای در مواد غذایی ما دارند. نگهدارنده ها و طعم دهنده ها باعث افزایش ماندگاری و خوش طعم تر شدن مواد غذایی می شوند. این مواد باعث پیشرفت صنایع غذایی نیز شده است به این دلیل که نگهدارنده ها علاوه بر این که به حفظ کیفیت مواد غذایی کمک می کند در واردات مواد غذایی به نقاط مختلف جهان کمک می کند.
بیش از 80 ? صنایع شیمیایی در تولید پلیمر ها و پلاستیک ها تمرکز دارند. آنها نه تنها در بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرند بلکه در سایر موارد مانند سیم کشی، صنعت مبلمان، پوشاک، دکوراسیون منزل، پروتز و صنعت الکترونیک استفاده میشود.
کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات در کشاورزی. انقلاب سبز فقط به دلیل پیشرفت صنعت شیمیایی اتفاق افتاد. کودها و سموم دفع آفات نه تنها باعث افزایش محصول می شوند بلکه از حمله آفات جلوگیری می کنند. مواد شیمیایی معمولاً "خالص" نا میده می شوند تا آنها را از ترکیبات مجزا کنند. یک نمونه معمول از یک ماده شیمیایی آب خالص است. این ماده همیشه همه جا ویژگی یکسان دارد و نسبت هیدروژن به اکسیژن آب همیشه به یک اندازه است؛ چه از رودخانه گرفته شود چه در آزمایشگاه ساخته شود. سایر مواد شیمیایی صنعتی نمونه که معمولاً به صورت خالص یافت میشوند عبارتند از: الماس (کربن) ، طلا ، نمک یا کلرید سدیم و قند تصفیه شده یا ساکارز
با این حال، در عمل، هیچ ماده ای کاملاً خالص نیست و می توانند مخلوطی از مواد شیمیایی باشند. خلوص شیمیایی مواد با توجه به موارد استفاده ی آن مواد شیمیایی در نظرگرفته شده و مشخص می شو د.
موا د شیمیایی به صورت مواد جامد ، مایعات ، گازها یا پلاسما وجود دارند و با تغییر دمای فشار ممکن است شکل مواد تغییر کند. مواد شیمیایی با استفاده از واکنشهای شیمیایی ممکن است ترکیب یا تبدیل به یکدیگر شوند.
مواد شیمیایی، موادی هستند که ترکیب شیمیایی و ویژگی های معین و ثابتی دارند. اجزای تشکیل دهنده مواد شیمیایی را نمی توان با استفاده از روش های جداسازی فیزیکی و بدون تجزیه عناصر و تعیین ترکیب درصد آنها، شناسایی نمود.
مواد شیمیایی به صورت ترکیبات شیمیایی، عناصر شیمیایی، یون ها و یا آلیاژ می باشند.
شیمیدان فرانسوی جوزف پراست اولین بار در قرن 18 میلادی پس از آزمایش و کار بر روی مواد شیمیایی از جمله کربنات مس توانست مفهومی برای ماده شیمیایی ارائه دهد.
عناصر شیمیایی می‌توانند در هنگام واکنش شیمیایی با یکدیگر ترکیب شده و تعداد بیشماری ماده شیمیایی بوجود آورند. مثلاً آب نتیجه واکنش عنصرهای هیدروژن و اکسیژن است. در این حالت، دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن به هم متصل میشوند و مولکولی با فرمول شیمیایی H2O می‌سازند. همین دو عنصر در شرایط متفاوت می‌توانند ماده دیگری را به نام هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه) بسازند که دارای مولکول‌های H2O2 است.
در طبیعت مواد شیمیایی که بتوان به صورت خالص یافت، بسیار نادر هستند. برخی از این نوع مواد شیمیایی عبارتند از: الماس، طلا، سدیم کلرید و شکر (ساکارز).
مواد شیمیایی به طور کلی در 4 حالت جامد، مایع، گاز و یا پلاسما وجود دارند. که ممکن است یک ماده شیمیایی تحت تاثیر تغییرات فشار و دما در هر یک از این حالات یافت شود.
مواد شیمیایی از نظر نوع کاربرد به مواد شیمیایی صنعتی و مواد شیمیایی آزمایشگاهی دسته بندی می شوند.
انواع مواد شیمیایی
مواد شیمیایی به طور کلی به دو گروه بزرگ مواد معدنی و مواد آلی تقسیم بندی میشوند.
مواد آلی
در گذشته، ماده آلی به ماده‌ای گفته می شد که توسط بدن موجودات زنده ساخته شود. تا اینکه در سال 1828 وهلر (wohler) دانشمند آلمانی، توانست برای اولین بار در آزمایشگاه ترکیب آلی اوره (CO(NH2)2) را از یک ترکیب معدنی به نام ایزوسیانات تهیه نماید. و از آن پس معلوم شد که میتوان مواد آلی را نیز در آزمایشگاه ساخت.به طور کلی ترکیبات آلی را ترکیبات کربن می نامند، زیرا در تمامی مواد شیمیایی آلی کربن وجود دارد.
مواد معدنی
شیمی معدنی را میتوان به طور کلی به عنوان شیمی عناصر دیگر در نظر گرفت که شامل همه عناصر باقیمانده در جدول تناوبی و همچنین کربن، که نقش عمده‌ای در بیشتر ترکیبات معدنی دارد، معرفی نمود.
تفاوت مواد آلی و غیر آلی (مواد معدنی)
* در تمام ترکیبات آلی حتماً کربن وجود دارد، در صورتی که مواد معدنی بدون کربن بسیاری وجود دارد. همچنین در ترکیبات آلی، اتم های کربن می‌توانند با یکدیگر ترکیب شوند و زنجیرهای طویل تشکیل دهند، در حالی که این خاصیت در عناصر دیگر خیلی کمتر دیده میشود.
مقاومت مواد آلی در برابر حرارت از مواد معدنی کمتر است.
اغلب واکنشهای میان مواد آلی کند و دو طرفه یا تعادلی بوده، در حالی که اغلب واکنشهای معدنی سریع میباشند.
شکر شیرین است ، اما شیرین ترین ترکیب شیمیایی نیست. در اینجا مقایسه شیرینی با استفاده از یک سیستم رتبه بندی وجود دارد که در آن ساکارز (قند جدول) به عنوان شیرینی "1" تعریف می شود. مقادیر کمتر از "1" نشان می دهد که این ترکیب به اندازه قند سفره شیرین نیست ، در حالی که مقادیر بیشتر از "1" به معنی شیرین بودن ترکیب از قند سفره است:
D-Glucose (قند طبیعی تولید شده توسط گیاهان) - 46/0
این ویدیو درباره آسپارتام میتواند به دید شما کمک کند :
خرید آسپارتام ارزان میتواند شما را از خرید شکر آزاد کند
ساخارین (بنزول سولفامید) - 300
سوکرالوز (اسپلندا ، یک مولکول ساکارز که در آن سه گروه -OH با اتمهای کلر جایگزین شده اند) - 650
آلیتام (Aclame ، شیرین کننده ای که از اسیدهای آمینه L-aspartic acid و D-alanine تشکیل شده است) - 2000
Thaumatin (پروتئین طبیعی جدا شده از میوه katemfe در غرب آفریقا) - 3000
کارلام (شیرین کننده گوانیدین) - 160،000
برناردام (شیرین کننده گوانیدین) - 200000
ساکرونات (شیرین کننده گوانیدین) - 200000
Lugduname (شیرین کننده گوانیدین) - 220،000
این مقادیر تقریبی است (از Sci.chem Faq). سایر نشریات ممکن است مقادیر مختلفی ارائه دهند. انتظار نمی رود از شیرین کننده های گوانیدین در غذاها استفاده شود. همچنین ، شیرینی فقط یک جنبه از طعم و مزه استفاده از ترکیب به عنوان یک شیرین کننده است. این ترکیبات سطوح مختلفی از سمیت ، طعم غذا ، تلخی و غیره را از خود نشان می دهند.
همچنین ، توجه داشته باشید این لیست فقط شامل ترکیبات خالص است. مواد پیچیده دیگری نیز وجود دارد که شیرین تر از شکر هستند. به عنوان مثال می توان به عصاره عسل و استویا اشاره کرد. همچنین ترکیبات غیر آلی شیرین مانند استات سرب (II) (قند سرب) و کلرید بریلیم وجود دارد. بسیاری از ترکیبات آلی مصنوعی شیرین هستند اما سمی هستند. این ترکیبات شامل کلروفرم ، اتیلن گلیکول و نیتروبنزن است.
ترجمه شده از : https://www.thoughtco.com/what-is-the-sweetest-compound-601960
